Wypieranie gotówki przez płatności elektroniczne to jeden z wiodących trendów globalnej gospodarki. Zjawisko to ma jednak różną dynamikę w różnych krajach nawet w ramach Unii Europejskiej. Ponieważ bezgotówkowe rozwiązania kreują nowe miejsca pracy i przyspieszają cyrkulację pieniądza w obrocie gospodarczym, równocześnie wzmacniają bezpieczeństwo tego obrotu, a także są odpowiedzią na problem wyłączenia finansowego. Dlatego też motywacja, aby przyśpieszać te procesy, jest coraz mocniej dostrzegana.
Popularyzując płatności bezgotówkowe, walczymy z finansowym wykluczeniem. Oswajamy przedsiębiorców i konsumentów ze światem cyfrowym, zwiększamy świadomość poruszania się ich w cyberprzestrzeni, uwrażliwiamy na bezpieczeństwo realizowanych transakcji. Osoby, które nabiorą dobrych nawyków podczas płatności bezgotówkowych, będą przenosiły je na inne obszary życia. Jest to o tyle istotne, że coraz więcej czynności urzędowych i prawnych załatwiamy w cyberprzestrzeni. Kwestie bezpieczeństwa są więc kluczowe zarówno na poziomie jednostki, jak i funkcjonowania państwa.
Warto również zauważyć pozytywne przełożenie wzrostu rynku płatności bezgotówkowych na rozwój gospodarki. Istnieje widoczna korelacja między rozwijającym się obrotem bezgotówkowym a wzrostem PKB. Efektem zwiększenia się liczby kart kredytowych i debetowych jest skumulowany wzrost PKB o 0,54 proc. Inne badania, (przeprowadzone przez J. Jankowiaka), dowiodły, że w latach 1996–2004 korzystanie z kart płatniczych doprowadziło do wzrostu skłonności do lokowania oszczędności w bankach, co przekładało się na wzrost wartości inwestycji i konsumpcji o 0,8 proc. Można więc śmiało powiedzieć, że istnieją pozytywne zależności między obrotem płatności bezgotówkowych a wysokim poziomem wzrostu PKB.
Sukces programu dostrzeżony został zagranicą. Podobne rozwiązania zaimplementować chcą kraje z naszego regionu i rozważają te z Azji i Ameryki Południowej. Okazuje się, że płatności mogą być polskim produktem eksportowym.
Na niektórych rynkach proces odchodzenia od gotówki jest już bardzo zaawansowany, np. w Norwegii już tylko 6 proc. wartości transakcji płatniczych realizowanych jest w gotówce. W Polsce jednym z akceleratorów rozwoju nowoczesnej gospodarki bezgotówkowej jest Fundacja Polska Bezgotówkowa. Jej zadaniem jest podejmowanie działań na rzecz rozbudowy sieci akceptacji instrumentów płatniczych, upowszechniania i promocji obrotu bezgotówkowego, a także promocji innowacji technologicznych wspierających obrót bezgotówkowy. Fundacja spełnia te cele, m.in. prowadząc unikalny na świecie program Polska Bezgotówkowa, którego głównym założeniem jest udostepnienie darmowego terminala i usługi akceptacji kart na 12 miesięcy za darmo dla przedsiębiorcy nieakceptującego dotychczas płatności bezgotówkowych. W ramach Programu trafiło na rynek już ponad 220 tys. terminali płatniczych. Oznacza to, że co trzeci przedsiębiorca akceptujący płatności bezgotówkowe w Polsce posiada terminal płatniczy pozyskany z programu. Przypomnijmy: na polskim rynku w momencie startu programu funkcjonowało jedynie około 600 tys. terminali płatniczych, w roku 2020 zainstalowany zostanie w Polsce milionowy terminal. W kontekście gęstości sieci akceptacji płatności bezgotówkowych w 2019 roku osiągnęliśmy średnią unijną i szybko gonimy europejski peleton.
Popularność Programu Polska Bezgotówkowa to efekt nie tylko atrakcyjności rozwiązania dla przedsiębiorców, lecz także presji ze strony posiadaczy kart stymulowanej działaniami komunikacyjnymi. Polacy pokochali płatności bezgotówkowe i zabiegają o taką możliwość rozliczania się – m.in. poprzez dokonywanie zakupów tam, gdzie jest terminal. Jednocześnie chcemy zachęcić uczestników programu, szczególnie mały biznes, do uruchamiania i korzystania z usług dodatkowych, które można realizować w ramach transakcji bezgotówkowych, przykładowo funkcji cash-back. Chcemy, by polscy przedsiębiorcy wykorzystywali potencjał terminala i aby to urządzenie przestało kojarzyć się jedynie z płatnością.
